Profesjonalizm – doświadczenie – Skuteczność

Kredyty walutowe

udzielane w latach 2001 – 2011

Które były indeksowane lub denominowane

do waluty obcej tylko w teorii były kredytami „walutowymi”. W rzeczywistości były one kredytami udzielanymi w walucie polski złoty oraz w tej walucie spłacanymi (aczkolwiek zdarzały się niekiedy kredyty umożliwiające dokonywanie spłat rat kredytu bezpośrednio w walucie CHF od samego początku).

Wadliwość kredytów

O wadliwości tego rodzaju kredytów dowiedzieliśmy się już w 2011 r., kiedy to pojawiły się pierwsze wpisy do Rejestru Klauzul Niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa UOKiK (np. Bank Millennium SA – 2011 r., mBank SA – 2013 r.).

Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność

Wadliwość kredytów „frankowych”

została potwierdzona w bardzo bogatym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego. Kwestie jakie orzecznictwo musiało w ostatnich latach wyjaśnić to m.in.:

  • skutek jaki pociąga za sobą wyeliminowanie z umowy postanowień niedozwolonych (abuzywnych),

  • możliwość „uzdrowienia” umowy poprzez zastąpienie postanowień niedozwolonych innymi przepisami,

  • skutek jaki wynika z zawarcia przez strony umowy aneksu umożliwiającego dokonywanie spłat rat kredytu w walucie CHF,

  • ocena kredytobiorcy pod kątem jego staranności przed zawarciem umowy („nieczytający konsument”),

  • profil „przeciętnego konsumenta”,

  • zasadność żądania przez kredytobiorcę zwrotu przekazanych do banku wpłat tytułem spłat rat kredytu oraz kosztów „okołokredytowych”,

  • kwestię okresu za jaki konsument może domagać się odsetek od dochodzonych kwot,

  • możliwość zastosowania w sprawie „frankowej” zarzutu potrącenia lub zatrzymania,

  • możliwość zastosowania w sprawie „frankowej” zarzutu potrącenia lub zatrzymania,

Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność

Wszystkie powyższe kwestie zostały rozstrzygnięte na korzyść konsumenta i aktualnie nie mamy wątpliwości, iż:

  • usunięcie postanowienia niedozwolonego prowadzi do upadku umowy,

  • brak jest możliwości „uzdrowienia” umowy,

  • aneksy, z jakimi mieliśmy do czynienia w Polsce a umożliwiający spłatę rat w walucie CHF nie wpływają za zasadność roszczeń konsumenta,

  • nie było obowiązkiem konsumenta, aby przed podpisaniem umowy analizował umowę kredytu pod kątem zapisów niedozwolonych czy też konsultował wzorzec umowy np. z prawnikiem

  • konsument może domagać się zwrotu wszystkich przekazanych w ramach wykonywania umowy świadczeń pieniężnych, aczkolwiek ma on obowiązek „rozliczenia” się z uzyskanej od kredytodawcy kwoty kapitału kredytu,

  • konsument ma prawo do otrzymania odsetek ustawowych za opóźnienie od dochodzonych kwot od dnia zakwestionowania ważności umowy,

  • brak jest możliwości powołania się przez bank na zarzuty procesowe prowadzące do oddalenia odsetek ustawowych za opóźnienie,

  • bank nie ma uprawnień do dochodzenia od konsumenta, po unieważnieniu umowy, roszczeń wykraczających poza zwrot wypłaconego kapitału kredytu.

Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność

Pamiętać należy

iż problem kredytów „walutowych” to nie tylko kredyty „frankowe”, ale i te udzielane w EURO, USD, JPY, których zapisy umowne były tożsame z tymi, jakie występowały u „frankowiczów”.

Zarówno kredyt indeksowany jak i denominowany wypłacany był w walucie PLN i w takiej też walucie, co do zasady, były spłacane (zdarzały się bowiem takie, w których spłata od początku trwania umowy dokonywana była/mogła być w walucie CHF). Kredyty indeksowane w treści umowy wskazywały jako kwotę kredytu walutę PLN, natomiast denominowane – CHF, jednakże sama zasada ich obsługi sprowadzała się do tych samych założeń. Istotną różnicą było to, iż w przypadku kredytu indeksowanego kredytobiorca wiedział jaka kwotę kredytu otrzyma, w przypadku denominowanego – dowiadywał się o jej wysokości już po wypłacie kredytu.

Unieważnienie umowy prowadzi do upadku umowy kredytowej (jest ona traktowana jakby nigdy nie została zawarta) a konsekwencją jest konieczność zwrotu świadczeń, które strony umowy świadczyły w okresie wykonywania umowy (bank winien zwrócić wszystkie wpłacone na jego rzecz przez kredytobiorcę środki, natomiast kredytobiorca winien zwrócić na rzecz banku kwotę udzielonego mu kredytu.