Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność
W przypadku wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Bardzo często zdarza się, że gmina wprowadzając na swoim terenie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.) przewiduje w nim, iż pewne tereny lub ich część przeznaczone zostaną na cele publiczne (drogi, place, parki, szkoły itp.) co prowadzi de facto do wywłaszczenia osób fizycznych czy też osób prawnych z ich własności, aczkolwiek wyłącznie teoretycznie. Właściciel takiej nieruchomości dowiaduje się o tym fakcie w sytuacji np. chęci zabudowania nieruchomości, kiedy to uzyskuje informację, iż jego działka o powierzchni 1000m2 przeznaczona została w części (np. 200m2) pod teren publiczny – np. pod poszerzenie drogi.
W konsekwencji inwestycja, jaką chciałby zrealizować zostaje ograniczona do 800m2, gdyż teren przeznaczony pod cel publiczny traktowany jest tak jakby nie należał do niego. Jednostka samorządu terytorialnego wprowadzając mpzp nie ma obowiązku dokonania wykupu takiej nieruchomości lub jej części z „urzędu”. Istotnym jest, iż każdemu właścicielowi przysługuje w takiej sytuacji roszczenie o odszkodowanie za obniżenie wartości jego nieruchomości lub żądanie jej wykupu (lub jej części).
Roszczenie takie może być dochodzone w okresie do 10 lat (lub 6 lat – dot. miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które weszły w życie po 09 lipca 2018 r.) od dnia, w którym miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wszedł w życie (w drodze procedury cywilnej) lub bez ograniczenia w czasie, w wyniku zastosowania przepisów dot. wywłaszczenia (przy zastosowaniu procedury administracyjnej).
Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność
Miejscowy plan zagospodarowania terenu
W przypadku wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego niektóre nieruchomości mogą stracić na wartości. W takiej sytuacji mamy do czynienia z następującymi rodzajami roszczeń:
Obniżenie wartości¹
roszczenie o odszkodowanie za poniesienie rzeczywistej szkody – obniżenie wartości nieruchomości,
Roszczenie²
Roszczenie o wykup całości lub części nieruchomości
Odszkodowanie³
roszczenie o odszkodowanie w przypadku zbycia nieruchomości po wejściu w życie m.p.z.p.
z uwagi na uzyskanie niższej ceny aniżeli ceny jaką uzyskalibyśmy, gdyby sprzedaż nastąpiła przed wejściem w życie m.p.z.p.
Profesjonalizm – Doświadczenie – Skuteczność
Ad. 1 i 2
Z tego rodzaju roszczeniem będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy na skutek wejścia w życie m.p.z.p. korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone tj. w sytuacji, gdy:
- nowy m.p.z.p. wprowadza gorsze wskaźniki niż dotychczas obowiązujący plan lub te, które określone zostały w decyzji o warunkach zabudowy (jeśli nie obowiązywał wcześniej m.p.z.p.) np. wysokość zabudowy, ilość kondygnacji, % powierzchni biologicznie czynnej itp.,
- nowy m.p.z.p. wprowadza zapisy, które są dla właściciela niekorzystne np. wprowadza na nieruchomości objętej warunkami zabudowy zakaz zabudowy lub przeznacza tereny pod grunty rolne,
- nowy m.p.z.p. ogranicza nieruchomość w inny sposób np. przewiduje, że część nieruchomości przeznaczona zostanie na drogę publiczną lub jej poszerzenie.
Ad. 3
Z tego rodzaju roszczeniem mamy do czynienia w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości, po wejściu w życie m.p.z.p., dokonał sprzedaży nieruchomości (lub jej części).
W takiej sytuacji, jeśli zapisy m.p.z.p. spowodowały, że cena uzyskana za nieruchomość była niższa od tej, którą właściciel uzyskałby przed wejściem w życie m.p.z.p., właścicielowi przysługuje roszczenie o odszkodowanie od gminy, które równe jest obniżeniu wartości nieruchomości.
Warunkiem wystąpienia z takim roszczeniem jest brak uzyskania odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości od właściwej jednostki samorządu terytorialnego przed dokonaniem sprzedaży.
Dodatkowo z tego rodzajem roszczenia można wystąpić do gminy w terminie 5 lat od dnia wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.